Ăn mòn và các giải pháp kiểm tra ăn mòn

Ăn mòn và các giải pháp kiểm tra ăn mòn

Tác giả: Nguyễn Trọng Quốc Khánh



Ăn mòn trong các công trình công nghiệp
Ăn mòn kim loại là hiện tượng tự phá huỷ của các vật liệu kim loại do tác dụng hoá học hoặc tác dụng điện hoá giữa kim loại và môi trường bên ngoài. Các loại ăn mòn chính bao gồm ăn mòn hoá học và ăn mòn điện hoá.

Ăn mòn hoá học:
Là quá trình phá huỷ kim loại do tác dụng hoá học của môi trường với kim loại. Vì vậy ăn mòn hoá học chỉ xảy ra trong môi trường các chất điện ly dạng lỏng và môi trường không khí. Cũng có thể định nghĩa ăn mòn hoá học là sự ăn mòn kim loại do tác dụng đơn thuần của phản ứng hoá học giữa vật liệu kim loại với môi trường xung quanh có chứa chất xâm thực (O2, S2, Cl2,…) Hay nói cách khác là quá trình ăn mòn hoá học xảy ra trong môi trường khí và trong các môi trường các chất không điện ly dạng lỏng.

Ăn mòn điện hoá:
Ăn mòn điện hoá là quá trình ăn mòn mà trong đó có phát sinh ra dòng điện. Vì vậy quá trình ăn mòn kim loại do điện hoá chỉ xảy ra khi kim loại tiếp xúc với môi trường điện ly mà dung môi là nước. Cũng có thể hiểu Ăn mòn điện hoá là sự ăn mòn do phản ứng điện hoá xảy ra ở 2 vùng khác nhau trên bề mặt kim loại. Quá trình ăn mòn điện hoá có phát sinh dòng điện tử chuyển động trong kim loại và dòng các ion chuyển động trong dung dịch điện ly theo một hướng nhất định từ vùng điện cực này đến vùng điện cực khác của kim loại. Tốc độ ăn mòn điện hoá xảy ra khá mãnh liệt so với ăn mòn hoá học.

Dạng ăn mòn                       Vật liệu                                         Nguyên nhân             Kiểm soát                     Ghi chú

*Ăn mòn đều/đồng nhất Kim loại trong môi trường không khí     Không khí,Nhiệt độ  Sơn phủ, mạ nóng Chi phí ăn mòn dạng này chiếm khoảng 50% tổng số ăn mòn, Ít khi dẫn tới các sự cố

*Ăn mòn giữa mạng tinh thể Hợp kim, Thép không gỉ Ni-Cr, Axit chứa các thành phần oxi hóa, Acit hữu cơ nóng, Nước chứa hàm lượng Cl cao Nhiệt độ   Xử lý nhiệt khi sản xuất Hàn khi sản xuất Giảm tính bền và tính dẻo Ăn mòn mạnh có thể dẫn đến hỏng hóc

*Ăn mòn điện hóa Tiếp xúc giữa hai loại vật liệu, ví dụ Fe và Cu, thép carbon và thép không gỉ Kim loại trong dung dịch điện hóa Thiết kế loại trừ Vật liệu đinh tán/kết nối  Bọc vật liệu Hậu quả có thể kiểm soát, gây hư hại trong thời gian dài

*Ăn mòn (gây) nứt Tiếp xúc giữa kim loại/kim loại/phi kim tạo thành điện cực, nhôm và thép không gỉ trong nước mặn Khoảng hở (<3mm) tạo thành điện cực Lắng đọng trong dòng chảy Thiết kế loại trừ Vật liệu đệm Thoát nước tốt
Hậu quả có thể kiểm soát, gây hư hại trong thời gian dài

*Ăn mòn pitting Thép không gỉ và nhôm trong môi trường Cl, Br Bề mặt bất thường
Ion Cl và Br   Hợp chất hóa học  Nhiệt độ Kiểm tra điều kiện bề mặt
Kiểm tra khi hàn  Vật liệu đầu vào PREN (Lựa chọn vật liệu) CPT (Nhiệt độ ăn mòn pitting)
Hư hại có thể dẫn đến hỏng hóc
Nguyên nhân thứ 2 dẫn đến các hư hại

*Ăn mòn ma sát/sói mòn Thép carbon, thép không gỉ khi có dòng chảy Gia tăng tốc độ ăn mòn khi dòng chảy kết hợp bóc các lớp mỏng bị ăn mòn bên ngoài Lưu ý dòng chảy ăn mòn, các vị trí ăn mòn tại khớp nối, ống cong Hư hại có thể dẫn đến hỏng hóc

*Ăn mòn (do) nứt mỏi/SSC/HE-SSC/MIC Thép không gỉ, thép carbon  Môi trường pH cao (>9,3)
– 600~750mV
– Nhạy với nhiệt độ
Môi trường pH trung tính (5,5-7,5)
Không có điện thế
Không nhạy với nhiệt độ
Cấu trúc tế vi
Nhiệt độ
Ứng suất dư
pH thích hợp
Ion Cl, H2S
Kiểm soát cấu trúc tế vi khi chế tạo
Kiểm soát H2S và nhiệt độ
Nhiệt độ hoạt động
Nguyên nhân lớn nhất dẫn đến hư hại
SCC có thể xuất hiện trong ống dẫn khí và dung dịch

*Ăn mòn sinh học Kim loại trong môi trường
-Vi khuẩn ăn sulphua

-Vi khuẩn oxi hóa Fe/Mn

-Vi khuẩn tạo axit hữu cơ

Nước mưa
pH 6~8

Điện thế từ -42mV ~ 820mV

Nhiệt độ từ 20-45OC

Lớp phủ hữu cơ
Làm sạch

Chất diệt khuẩn

Khoảng hơn 1 tỷ USD (tại Mỹ) hàng năm cho chất diệt khuẩn chống lại MIC


Giải pháp kiểm tra ăn mòn
Kiểm tra Phased Array


Lập bản đồ ăn mòn độ phân giải cao và vùng quét rộng

Bản đồ chính xác cho chiều dày còn lại của chi tiết
Vùng quét rộng và thời gian kiểm tra nhanh
Dữ liệu có thể dễ dàng được chuyển sang các dạng khác, sẵn sàng cho phân tích chuyên sâu hơn
Thông tin thêm

Các thiết bị phased array của Olympus
Kỹ thuật và công nghệ kiểm tra siêu âm Phased Array
Kiểm tra dòng xoáy mảng pha Eddy Current Array


Bản đồ ăn mòn trên và gần bề mặt

Phát hiện các ăn mòn khó như ăn mòn do chịu mỏi (SCC), ăn mòn bề mặt hoặc dưới bề mặt hay các lớp nhôm bên dưới.
Không cần loại bỏ lớp sơn; tiết kiệm thời gian
Phương pháp an toàn, không có hóa chất độc hại
Thông tin thêm

Các thiết bị kiểm tra dò điện xoáy của Olympus
Kỹ thuật và công nghệ kiểm tra dòng điện xoáy
Siêu âm Time-of-Flight Diffraction (TOFD)



Kiểm tra ăn mòn dưới chân mối hàn theo ASME VIII Division 1 và 2 hay các hư hỏng do ăn mòn

Đánh giá chiều sâu và độ dài của ăn mòn
Giải đoán hình ảnh nhanh và dễ dàng
Không bị ảnh hưởng bởi hướng các ăn mòn và hư hại khác nhau
Thông tin thêm

Các sản phẩm hỗ trợ kiểm tra siêu âm TOFD của Olympus
Sóng dẫn hướng Guided Wave


Khảo sát hay giám sát ăn mòn đường ống từ khoảng cách xa

Tăng năng suất bằng cách khảo sát từ xa các vị trí ăn mòn trên ống và xác định các vị trí có khả năng bị ăn mòn nhiều
Làm việc với các ống có lớp phủ, bảo ôn, chôn dưới đất hay khó tiếp cận toàn bộ chiều dài, qua đó làm giảm chi phí kiểm tra
Kiểm tra 100% thành ống
Thông tin thêm

Các sản phẩm kiểm tra Sóng dẫn hướng của Olympus
Kiểm tra quang phổ phát xạ X-Ray và quan phổ nhiễu xạ X-ray (XRF và XRD)



Thiết bị cơ động cho cả XRF và XRD

XRF cung cấp khả năng phân tích nguyên tố vật liệu và xác định vật liệu cho các chi tiết quan trọng ngay trên công trường
XRD, với dòng máy cơ động của Olympus, cho phép xác định vật liệu theo cấu trúc tinh thể học, qua đó xác định phạm vi và tốc độ ăn mòn cũng như nguyên nhân của ăn mòn để đưa ra các giải pháp chống ăn mòn cho tương lai
Thông tin thêm

Các sản phẩm XRF và XRD của Olympus

Siêu âm truyền thống


Ăn mòn dưới bề mặt không bằng phẳng sử dụng EMAT

Đo ăn mòn dưới bề mặt lớp oxit không bằng phẳng bên ngoài
Không yêu cầu chất tiếp âm
Có thể sử dụng với các bề mặt nhiệt độ cao
Thông tin thêm

Các thiết bị siêu âm của Olympus
Công nghệ và kỹ thuật kiểm tra siêu âm
Siêu âm truyền thống



Đo chiều dày còn lại của chi tiết

Sử dụng các miếng nêm trễ đặc biệt và làm việc trên các bề mặt tới 260° C (500° F)
Sử dụng bộ mã hóa vị trí và gá đầu dò để tạo hình ảnh B-scans cho một dải chiều dài
Có thể sử dụng cho nồi hơi và đánh giá các lớp oxit bên trong
Thông tin thêm

Các sản phẩm siêu âm của Olympus
Công nghệ và kỹ thuật kiểm tra siêu âm
Kiểm tra hình ảnh từ xa



Đo lường Stereo 3D đưa ra quyết định nhanh và chính xác

Hình ảnh trực tiếp thông qua thiết bị quan sát Video để kiểm tra các vị trí khó tiếp cận
Tăng cường khả năng phát hiện với hình ảnh sắc nét, màu sắc trung thực
Đo lường 3D stereo đưa ra kích thước ngay khi quan sát

Chi tiết xin vui lòng truy cập [You must be registered and logged in to see this link.]